ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ               
Πώς τα αποφάγια μας γίνονται... λίπασμα 

. Μεταξύ 1995 και 1998, η ποσότητα των σκουπιδιών που δημιουργήσαμε αυξήθηκε κατά 15%. Εάν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς παραγωγής απορριμμάτων, έως το 2020, θα πετάμε πιθανώς 45% περισσότερα σκουπίδια από το 1995. Στην Ελλάδα, μόνο στο ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) Aνω Λιοσίων καταλήγουν καθημερινά 5.500 τόνοι απορριμμάτων, ενώ τα προγράμματα ανακύκλωσης έχουν καθυστερήσει δραματικά σε όλη τη χώρα.

Τα τσόφλια των αυγών, η υπόλοιπη σαλάτα, τα χόρτα που περίσσεψαν από το τραπέζι σας, και το κατακάθι του καφέ μπορούν εύκολα να γίνουν κομπόστ για τα φυτά σας.

Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε σε όσους ο όρος «κομποστοποίηση» φαντάζει άγνωστη λέξη πως προέρχεται από τη λέξη κομπόστ, το φυτικό «λίπασμα» δηλαδή, που παράγεται από την αποσύνθεση των οργανικών υλικών όπως φύλλα, κλαδιά, φρούτα, λαχανικά και άλλα υπολείμματα κουζίνας. Το κομπόστ μπορεί να έχει πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε είδους καλλιέργεια. Η χώρα μας με Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 29407/3508/16-12-2002) εναρμονίστηκε με την κοινοτική οδηγία θέτοντας ως ποσοτικούς στόχους τη μείωση στα βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα κατά 25%, 50% και 65%, σε σχέση με το 1995, μέχρι το 2010, το 2013 και το 2020 αντίστοιχα.

Οι μέθοδοι - τεχνικές κομποστοποίησης

. Η οικιακή κομποστοποίηση: η πιο εύκολη και οικονομική λύση

τα οργανικά αποτελούν το 40% με 60% των σκουπιδιών μας κατά βάρος και από το 40% κατ' ελάχιστο, το 80% μπορούμε να το βάλουμε στον δικό μας κάδο. Με τον τρόπο αυτό, το κάθε νοικοκυριό μπορεί να διαχειριστεί μόνο του το 1/3 των σκουπιδιών του. Eτσι ο δήμος θα μαζεύει και θα θάβει λιγότερα απορρίμματα με σημαντική μείωση του κόστους συλλογής, μεταφοράς και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων, αυξάνοντας παράλληλα τον χρόνο ζωής των ΧΥΤΑ. Παράλληλα παράγουμε κομπόστ καλής ποιότητας βελτιώνοντας την ποιότητα του κήπου και των φυτών μας, προστατεύουμε το περιβάλλον και κυρίως αποδεικνύουμε έμπρακτα πως μπορούμε να αποτελέσουμε εκτός από κύριοι υπαίτιοι του προβλήματος και μέρος της \

Για την αγορά του κάδου

Οι κάδοι κομποστοποίησης διατίθενται στην αγορά από τρεις εταιρείες. Ο πιο φθηνός κάδος ξεκινά από στα 85 ευρώ συν ΦΠΑ και ο πιο ακριβός φτάνει στα 160 ευρώ συν ΦΠΑ. Για το μεγάλο μέγεθος, η τιμή αυξάνεται λίγο αλλά και το μεγαλύτερο μέγεθος κάδου μπορούν να το μοιραστούν περισσότερα νοικοκυριά κι έτσι μειώνεται και το κόστος αγοράς.

Η ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ 7 ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ποια υλικά μπορούμε να κομποστοποιήσουμε;

• Λαχανικά, χορταρικά, φρούτα (ωμά ή βρασμένα).
• Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν τα υγρά.
• Φυτικά υπολείμματα όπως ξερά φύλλα, βλαστοί, κομμένο γκαζόν κ.λπ.
• Στάχτη, π.χ. από τζάκι.
• Τσόφλια αυγών.
• Χαρτιά κουζίνας (ρολό κουζίνας, χαρτοπετσέτες, μαλακές σακούλες).
• Πριονίδι (ιδιαίτερα εάν είναι πολύ υγρό το κομπόστ και θέλουμε ένα μείγμα πιο ισορροπημένο και με μεγαλύτερο αερισμό).
• Υπολείμματα βοτάνων από ροφήματα και κατακάθια καφέ ή και φίλτρα γαλλικού καφέ.
• Οργανικά λιπάσματα, όπως καστανόχωμα, φυλλόχωμα κ.λπ.).

Τι εξοπλισμό χρειαζόμαστε;

Χρειαζόμαστε τον ειδικό κάδο κομποστοποίησης, λίγο χώμα κήπου, λίγους γεωσκώληκες (μόνο για την πρώτη φορά), ένα μακρύ ξύλο για ανακάτεμα και ένα μικρό κάδο για τη συλλογή των σκουπιδιών στην κουζίνα.

Πώς φτιάχνουμε κομπόστ στο σπίτι;

Ρίχνουμε στον κάδο - κομποστοποιητή τα οργανικά υλικά της κουζίνας μας και προσθέτουμε φύλλα και κλαδιά με λίγο χώμα. Φροντίζουμε το μείγμα να περιέχει διάφορα υλικά, ώστε να αποτελεί την κατάλληλη τροφή για τους γεωσκώληκες - μπορεί να μας τους προμηθεύσει η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης - που αναλαμβάνουν την αποσύνθεση των οργανικών υλικών. Τροφοδοτούμε τον κάδο μας με ποικιλία υλικών και ανακατεύουμε κατά διαστήματα ώστε να εμπλουτίζεται το μείγμα με οξυγόνο. Το πρώτο κομπόστ ωριμάζει σε 3 περίπου μήνες και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε στον κήπο, στις γλάστρες μας ή και στα παρτέρια της γειτονιάς μας.

Μέχρι να γίνει το κομπόστ δεν γεμίζει ο κάδος;

Ο κάδος κομποστοποίησης δεν γεμίζει καθόλου εύκολα, θα μπορούσε μάλιστα να καλύψει τις ανάγκες δύο και τριών νοικοκυριών. Πρέπει να σκεφτούμε πως όλα τα φρούτα και τα λαχανικά που βάζουμε στον κάδο χάνουν το νερό τους και μικραίνει σημαντικά ο όγκος τους. Oταν βγει και το κομπόστ για πρώτη φορά επέρχεται και ισορροπία.

Πως χρησιμοποιώ το κομπόστ;

Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν: 

• Εδαφοβελτιωτικό
   
• Λίπασμα για το γκαζόν
   
• Συμπλήρωμα στο χώμα των γλαστρών
   
• Μαγιά για κομποστοποίηση

 Για τον γενικό εμπλουτισμό του εδάφους, ο ιδανικός χρόνος για την τοποθέτηση του κομπόστ είναι 2-4 εβδομάδες πριν το φύτεμα. Για να βελτιώσετε την γονιμότητα άγονου εδάφους, ρίξτε αρκετό κομπόστ το φθινόπωρο. Σκάψτε 2 με 4 εκ. το χώμα και ανακατέψτε το με κομπόστ. Αφήστε το έδαφος ανώμαλο κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Μετά την ολοκλήρωση της κομποστοποίησης, περάστε το κομπόστ από κόσκινο και αφήστε το να ωριμάσει για 2-3 εβδομάδες αν σκοπεύετε να το ρίξετε απ' ευθείας σε φυτά.

Ανθόκηποι

Την άνοιξη, σκαλίστε μερικά εκατοστά του εδάφους και σκορπίστε ομοιόμορφα το κομπόστ σε πολυετή και μονοετή φυτά. Αν ρίξετε το κομπόστ το φθινόπωρο, θα παρέχει προστασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα στα πολυετή φυτά και θα δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες ανάπτυξης στα μονοετή φυτά την άνοιξη. Φροντίστε να είναι καλά κοσκινισμένο.

Γρασίδι

Χρησιμοποιείτε το κομπόστ όταν φυτεύετε καινούριο γρασίδι και όταν συντηρείτε το υπάρχον. Όταν φτιάχνετε καινούριο γκαζόν χρησιμοποιείστε αρκετό κομπόστ σε 2-4 εκ. βάθος. Για να συντηρήσετε το υπάρχον, στα σημεία που έχει αραιώσει σκάψτε σε 2 εκ. βάθος, ρίξτε κομπόστ και βάλτε καινούριους σπόρους αφού πρώτα το μουσκέψετε.

Δέντρα & Θάμνοι

Όταν φυτεύετε δέντρα ή θάμνους σκάψτε μια τρύπα διπλάσια από το μέγεθος της ρίζας του φυτού. Αναμίξτε κομπόστ στο χώμα που βγάλατε έτσι ώστε να είναι περίπου 25% κομπόστ. Αφού το φυτέψετε, ρίξτε από πάνω 1-2 εκ. κομπόστ. Η μέθοδος του δαχτυλιδιού είναι πολύ αποτελεσματική στα δέντρα. Σκαλίστε το έδαφος ξεκινώντας περίπου 1 μέτρο γύρω από τον κορμό και προχωρήστε μέχρι 50 πόντους μακρύτερα από τα όρια που θέτουν τα κλαδιά του δέντρου. Ανακατέψτε αυτή την περιοχή με κομπόστ σε βάθος περίπου 3 εκ..

Λαχανόκηποι

Ανακατέψτε κομπόστ το φθινόπωρο ή την άνοιξη, μέχρι μια βδομάδα πριν το φύτεμα. Όταν τα φυτά αρχίσουν να αναπτύσσονται γρήγορα, χρησιμοποιείστε κομπόστ επιφανειακά. Επιπρόσθετα, υγρό κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Γεμίστε 2-4 εκ. τον πάτο ενός δοχείου 20 λίτρων, γεμίστε το με νερό, ανακατέψτε καλά και αφήστε το για 2-3 μέρες. Χρησιμοποιείστε αυτό το διάλυμα για πότισμα, αν είναι δυνατόν απομακρύνοντας τα στερεά υπολείμματα με μια σήτα.

Φυτά εσωτερικού χώρου

Χρησιμοποιείστε κομπόστ όταν ετοιμάζεται το χώμα για τις γλάστρες. Για να εμπλουτίζεται τις υπάρχουσες, προσθέστε κομπόστ επιφανειακά, δύο φορές το χρόνο.

Κλάδεμα Καρποφορίας
Το κλάδεμα καρποφορίας γίνεται κάθε χειμώνα με σκοπό την ισορροπία μεταξύ των φυτικών και αναπαραγωγικών οργάνων του. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται προσπάθεια ώστε να εξασφαλιστεί κάθε χρόνο μια καλή και ποιοτική παραγωγή χωρίς να μειώνεται η ζωτικότητα του φυτού.

Βασικές αρχές του κλαδέματος καρποφορίας

• Το αμπέλι ακροβλαστεί και ακροκαρπεί. Αν αφήσουμε δύο κληματίδες μία με 20 μάτια και μία με δύο μάτια τότε, στην πρώτη θα πετάξει μόνο από τα τελευταία μάτια απ’όπου και θα καρποφορήσει, ενώ στην δεύτερη θα πετάξει και θα καρποφορήσει στα δύο μάτια που αφήσαμε.
• Πετάνε τα μάτια που βρίσκονται ψηλότερα. Αν μία κληματίδα με δέκα μάτια την καμπυλώσουμε έτσι ώστε κάποια μάτια να είναι ψηλότερα από τα άλλα, τότε αυτά θα πετάξουν τους ζωηρότερους βλαστούς.
• Το ποια μάτια είναι γόνιμα εξαρτάται από την ποικιλία. Άλλες ποικιλίες δέχονται αυστηρό κλάδεμα στα δύο μάτια έχοντας τα γόνιμα πχ κορινθιακή σταφίδα, σαββατιανό , ενώ άλλες πχ η σουλτανίνα δεν έχει γόνιμα τα τρία πρώτα μάτια. 

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ

. Η καλλιέργεια των μανιταριών αριθμεί πολλά χρόνια , ωστόσο τις τελευταίες δεκαετίες, έχει ξεκινήσει η εντατικοποίηση της παραγωγής με την δημιουργία μεγάλων μονάδων μανιταροκαλλιέργειας καθώς  επίσης και την νέα τάση που παρουσιάζεται, και αφορά την  οικιακή μανιταροκαλλιέργεια από ερασιτέχνες παραγωγούς σε περιορισμένο χώρο για την κάλυψη κυρίως των αναγκών της καλλιέργειας.  Σε αυτό συνέβαλλε και η συνειδητοποίηση από μεγάλο  μέρος των καταναλωτών, τόσο της βιολογικής αξίας των μανιταριών στην διατροφή τους, οσο και η δημιουργία έτοιμων υποστρωμάτων , εμβολιασμένων με μυκήλιο, που μπορούν να τοποθετηθούν σε πολύ μικρό χώρο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία , ακόμα και στους κατοίκους των πόλεων  που δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στο αντικείμενο,   να παράγουν τα δικά τους μανιτάρια. Η διαδικασία παραγωγής μανιταριών ακολουθεί τα εξής  διαφορετικά βήματα 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΥΠΑΙΘΡΙΑ